zaterdag 6 april 2013

Le Virtù - de Deugen, een ritueel gerecht uit Teramo ook in Amsterdam op 3 mei

Met mijn vrienden Daniela Tasca, Antonio di Maggio en Marina Vizzinisi zijn we jaren geleden in Teramo geweest om Le Virtù te proeven. We waren zo onder de indruk, dat we er een artikel voor La Cucina Italiana maakten. Hieronder treft u het artikel, om een idee te krijgen van wat allemaal dit inhoudt. Maar we willen onze vrienden in Amsterdam dit gerecht niet onthouden, dus we gaan een stapje verder: op 3 mei hebben we bij traiteur Casa di Maggio van Daniela en Antonio een thema diner: we gaan de Virtù-soep eten samen met zelfgemaakte worst, lamsspiesjes en andere lekkernijeen uit Abruzzo. Ik ga speciale wijnen uitkiezen van Riccardo Gentile en andere producenten uit Abruzzo, en u kunt alle specialiteiten na afloop ook voor thuis kopen. Ga alvast de dag noteren: vrijdag 3 mei, 18.00 uur, Casa di Maggio, Surinamestraat 40 in Amsterdam. ****************************** Wie op 1 mei in Teramo vertoeft, zal zich verbazen over een geheimzinnig bord dat dan bij alle restaurants buiten hangt: “Qui Le Virtù”, oftewel “De deugden vindt u hier”. Wat willen ze daarmee zeggen? Dat hun keuken deugt? Het mysterie lost zich op wanneer je hoort dat Le Virtù de naam is van een ritueel gerecht dat uitsluitend op 1 mei in Teramo wordt gegeten. Op deze feestdag zoekt eenieder die niet naar het strand is gegaan of de bergen is ingetrokken (want Teramo ligt ideaal, op korte afstand van beide) het beste restaurant om zich aan Le Virtù tegoed te doen. Anders dan je zou denken van een Italiaans feestgerecht, wordt Le Virtù nog slechts door een paar diehards zelf gemaakt om het met een grote groep familieleden en vrienden in huiselijke kring te genieten. Want, laten we eerlijk zijn: wie trekt vandaag de dag nog een week (of meer) uit om een gerecht te maken? Wonderlijk, hoe sommige gerechten in Italië zo’n sterk plaatselijk karakter hebben. Ik heb mijn jeugd doorgebracht op 20 km afstand van Teramo en toch hoorde ik niet eerder van Le Virtù dan op mijn zestiende. En dan alleen nog maar omdat de moeder van mijn vriendin Sarah toevallig in Teramo werkte en ze ons mee uit eten nam op 1 mei, in een restaurant aldaar waar ze had gereserveerd. We kregen Le Virtu opgediend en het was een openbaring… Op zoek naar het authentieke recept, begon ik al onze kennissen uit Teramo te ondervragen. Het antwoord kwam van Laila, ambtenaar bij de arbeidsinspectie, die zaterdags om 9 uur ‘s morgens terugkomt van de markt en dan alles in huis heeft om de heerlijkste gerechten te bereiden. Tot wie zou ik mij beter kunnen wenden dan tot Laila om de geheimen van Le Virtù te ontdekken? Niemand. En dat heb ik geweten. Alleen al wanneer je de ingrediëntenlijst onder ogen krijgt begint het je te duizelen: drie tot vijf soorten gedroogde bonen, daarnaast kikkererwten, linzen, verse tuinbonen en doperwtjes. Daarna volgt een waslijst bladgroenten en slasoorten zoals spinazie, cichorei, raappuntjes en andere lokale specialiteiten. Dan komen de groenten aan de beurt, te beginnen met bloemkool, venkel, courgette, wortel, knoflook, ui, selderij, artisjok. Vervolgens de kruiden: majoraan, salie, peterselie, dille. (Dille? Nooit geweten dat in Italië dille wordt gebruikt - en ja hoor, alleen in Teramo en omstreken rond 1 mei komt het voor). Nog meer kruiden: munt, een typisch soort tijm (timo serpillo of pipirella), basilicum. Wat specerijen: nootmuskaat, peper, kruidnagels, scherpe pepertjes. Tot slot: verschillende soorten harde tarwepasta, zelfgemaakte eierpasta, olijfolie en Parmezaanse kaas. Het lijkt wel de jaarlijkse inventaris van een goed gesorteerde kruidenier - en dat is het ook, in zekere zin. Want vroeger, toen de mensen nog grote voorraden voor de winter in huis hadden, moest er in de lente schoon schip gemaakt worden: le pulizie di primavera. Het hele huis werd schoongemaakt, matrassen en dekens gelucht, de provisiekast ondersteboven gehaald. Er moest ruimte komen voor het grote werk van de zomer: proviand inslaan voor de winter. Daarom werden al die restjes bonen en linzen opgemaakt, liefst in één keer; hetzelfde gold voor de pasta. Wie ook nog eens uit de kelder een ham tevoorschijn kon halen, met de laatste en lekkerste restjes vlees rond het bot, die prijsde zich helemaal gelukkig… Maar ja, alleen restjes gebruiken - met al die verse, lekkere groenten en kruiden van de moestuin onder handbereik? Dat zou toch jammer zijn. En dan dat heerlijke lamsvlees, op het hoogtepunt van het seizoen? Hup de pan in, het kan er wel bij! Zo is volgens mij Le Virtù ontstaan. Het verbaast me eigenlijk dat het gebruik om dit gerecht te bereiden niet verder reikt dan de stad Teramo en omgeving. Het is immers een voor de hand liggende manier om oude en nieuwe ingrediënten in één gerecht te verenigen: de smaken van de winter met de groene versheid van de lente. Hoe dan ook - het lijkt wel de boodschappenlijst voor een huwelijksbanket. Maar nee, het is geen vijfgangen-menu! Het is een mooie, goed gevulde soep, die iedere minestrone laat verbleken. Soep, dames en heren! Een groente- en pastasoep. U vraagt zich af waarom je daar dan een week mee bezig moet zijn? Het is allemaal de schuld van de gedroogde tuinbonen: deze moeten eindeloos lang worden geweekt en gekookt. Ik weet dit uit eigen ervaring: we waren eerstejaars op de universiteit van L’Aquila, het geld was bijna op en mijn huisgenote haalde als reddingsmiddel de gedroogde tuinbonen van haar moeder uit de kast. Vier dagen koken en nog waren ze zo taai als wat. (Tja, wisten wij, kinderen van het fastfood tijdperk, dat gedroogde tuinbonen een aantal dagen moeten weken, alvorens ze lange tijd te koken?) Ik wil wel geloven dat de voorbereidingen van Le Virtù meer dan een week in beslag nemen! Want ook kikkererwten hebben een langdurig badje nodig… Dat is dus waar je mee begint: tuinbonen en kikkererwten goed weken en lang laten pruttelen op een vuurtje. Daarna komen de andere bonen aan de beurt, verschillende soorten, allemaal door elkaar: borlotti, cannellini, tondini als ze er zijn, dall’occhio. De linzen als laatste: die hoeven niet eens geweekt te worden en zijn in 20 minuten gaar. Wanneer alle bonen gekookt zijn, kan in een grote pan bouillon getrokken worden van de ham met eventueel een stukje bot, reuzel, spek, rundvlees en lamsvlees, uien, wortel, bleekselderie - met wat peper, nootmuskaat en een kruidnageltje voor de smaak. (Dat laatste stiekem, want vaders is principieel tegen dat soort verfijndheid. Maar dat “stiekem” lukt nooit: die ene kruidnagel belandt steevast in zijn bord, hoe goed je ook je best doet om hem uit de soep te vissen). Daarna, afhankelijk van de respectievelijke kooktijden, alle andere groenten eerst in olie en knoflook smoren en vervolgens aan de soep toevoegen. De harde pasta wordt direct in de soep gekookt – ook de volgorde van de pasta’s is afhankelijk van de (aangegeven) kooktijden. Dan de kruiden en tot slot de eierpasta. Deze hoeft eigenlijk alleen maar aan de kook te worden gebracht, om dan even in de hete soep te laten rusten, voordat deze geserveerd wordt. Zo’n grote inspanning om een bord soep te maken is natuurlijk wel in verhouding met wat je proeft: alle smaken vallen op hun plaats, de pasta’s geven textuur aan het geheel, en de botermalse stukjes vlees smelten op je tong. Blijft de vraag: dient dit ritueel om de deugden van de natuur met haar seizoenswisseling te vieren? Of strekt het tot meerdere eer en glorie van de deugden van de koks, die een perfect evenwicht weten te bereiken tussen zoveel verschillende ingrediënten, procedures en kooktijden? Deze vraag is de beste digestivo voor het grote gezelschap dat samenkomt om van het gerecht te genieten. Want één ding is zeker: dit is geen soep die zich in een kommetje laat serveren.

woensdag 19 september 2012

Siciliaans diner bij Casa di Maggio, Amsterdam

Mijn Siciliaanse vrienden Daniela Tasca, regisseur, en Antonio di Maggio, fotograaf, hebben op een zeker moment de geweldige traiteurwinkel Casa di Maggio.
Aanstaande zondag is er een typisch Siciliaans vier-gangen diner inclusief verschillende Siciliaanse wijnen door mij gekozen om het beste uit de gerechten te halen. Tijdens het diner vertellen Marina Vizzinisi, culinaire publiciste en ik over de gerechten en de wijnen. Hierboven ziet u Antonio achter de wijnen die ik gekozen heb. MENU: TRIO DI ANTIPASTI PALERMITANI (ARANCINE, PANELLE, PIZZETTE) PASTA CON GAMBERI E PISTACCHIO INVOLTINI ALLA PALERMITANA CON CONTORNO (O PIATTO VEGETARIANO) 'BRIOSCIA' CON TRIO DI GELATO (DI ROBERTO GELATO) ASSAGGI DI VARI VINI SICILIANI € 40,00 per persoon Aanmelden noodzakelijk!: info@casadimaggio.nl Cena Siciliana bij Casa Di Maggio – Surinamestraat 40 Zondag 23 september 2012 welkom vanaf 18.00 uur start diner om 18.30 uur
Arrivederci!

donderdag 6 september 2012

September, en de wijn vloeit weer

Het is september, ik ben een tijdje weg van dit blog geweest, maar nu is het weer tijd om te beginnen. Hieronder de mailing voor mijn nieuwe lessen bij het Italiaans Cultureel Instituut te Amsterdam, Keizersgracht 564, elke tweede donderdag van de maand.
Samen met het Istituto Italiano di Cultura organiseer ik weer een serie bijzondere kooklessen en wijnproeverijen van Italiaanse wijnen met bijpassende hapjes. En als je nog geen plannen hebt voor je Kerstborrel, save the date, want op 1 december komt naar Amsterdam deGUSTAzione, een Italiaanse wijn en spijs evenement met live muziek, entertainment en vooral de allerbeste wijnen, gerechten, adressen en meer die Nederland nog niet kent. Maar hierover gaat de gespecialiseerde pers in oktober berichten en ik zal t.z.t het programma rondsturen. Nu even de cursussen. Kookles met 'schoolreisje': Verse vis! Pesce Fresco! Ter opening van het cursusseizoen en op verzoek van onze wijncursisten, organiseer ik met Michela Mazzeo een bijzondere themales over visgerechten. U kunt ervoor kiezen om alleen het diner met bijpassende wijnen bij te wonen (zie hieronder) of ook mee te helpen met koken. En op zaterdagochtend kunt u met ons mee naar de visafslag in Wieringer om vis te leren kopen. Het programma vindt u hier. Datum: zaterdag 22 september, 10.15 vertrek naar de visafslag, 15.30 aanvang kookles, 18.30 aperitivo en diner Prijs: € 55 p.p. all-in (behalve reis naar Wieringer als u met uw auto komt) Informatie en inschrijvingen: barbara@madrelingua.com of 020-419 7484 Wijnlessen met hapjes vanaf 13 september Doel van de lessen is kennis van de Italiaanse druifsoorten en wijnen bij te brengen, met bijzondere aandacht voor typische wijnen en inheemse druifsoorten. De lessen vinden plaats elke tweede donderdag van de maand vanaf 13 september 2012 tot en met 13 juni 2013, van 18.00 uur tot 21.00 uur. Tijdens elke les worden minimaal vier wijnen geproefd (meestal niet in de detailhandel te vinden) met bijpassende hapjes om de regels van wijn en spijs-combinaties volgens de Italiaanse traditie te ontdekken. U leert uw zintuigen te trainen en zodoende zult u smaken en geuren van de verschillende wijnen weten te onderscheiden. En u kunt ook de Italiaanse convivialità ervaren: het in goed gezelschap genieten van lekker eten, drinken en een goed gesprek. Elke les kost € 39 per persoon. De proeverijen vinden plaats bij het Istituto Italiano di Cultura op woensdagavond van 18 tot 21 uur. U hoeft niet van tevoren te dineren want er worden hapjes geserveerd. Data en thema's 13 september: Italiaanse wijnen: inleiding en proeftechniek 11 oktober: Wijnen uit Abruzzo 8 november: Wijnen uit Toscane 13 december: Wijnen uit le Marche Prijs: € 39 p.p. per les Informatie en inschrijvingen: barbara@madrelingua.com of 020-419 7484

woensdag 18 april 2012

I vini del freddo Wijnen uit koude gebieden



Gisteren is de reeks wijncursussen met diner bij het Italiaans Cultureel instituut in Amsterdam weer begonnen.

De thema van de eerste les was wijnen uit koude gebieden. En wat zijn de koude gebieden? Alles aan de voeten van de Alpen, maar in het bijzonder Val d' Aosta, Trentino en Alto Piemonte waar ze bedrijven wat in onze boeken voor sommelier de viticultura eroica heet, heldhaftige teelt, want druif telen in die hoge, koude, steile berghellingen waar alles alleen handmatig mag gebeuren echt een heldendaad is.

Wat kunnen we in aanleg verwachten van wijnen uit deze streken? Hoge zuurgraag, niet te hoge alcohool, lichte, gebalanceerde geuren. De rest komt met het werk van de wijnmaker.

Het moet gezegd worden dat wijnen uit Val d' Aosta in Italie al een zeldzaamheid zijn, laat staan Nederland. Het is nooit gebeurd tijdens een van de sommelier cursussen hier dat we ze mochten proeven, maar daar is verandering in gekomen dankzij Ricardo Bregstein van il Commendatore. Ricardo is zo ver gegaan dat hij sinds anderhalf jaar de trotse uitbater is van een wijngaard in Avolasca, Piemonte, en hij vertelt er over in zijn blog.. Lees het maar want je leert echt veel over wijnmaken, de gedeelte waar ik gisteren tijdens de les zei dat het buiten mijn straatje is.

Wat hebben we dus gegeten en gedronken bij de les van gisteren?

We zijn begonnen met een brut methode charmat ui Santo Stefano Belbo, van chardonnay and pinot druiven. Bubbels en zuren doen het goed bij vettte gerechten, dus we hebben het samen gegeten met een klassieke antipasto all' italiana: lonzino, salame en spianata romana met olijven uit Ascoli Piceno.



Daarna nog en witte wijn, een Blanc de Morgex et de La Salle DOC, het gebied aan de voeten van mont Blanc, van 2008. Deze wijngaarden behoren tot de hoogste in Europa en de druif priè blanc waarmee je het maakt, is een oude bergras die niet ingeent is op een wortel van Amerikaanse druif (meer hierover in de les over wijnen uit zandgrond op 12 juni).


Het was tijd nu voor onze eerste gerecht, aardappel gnocchi (met echte aardappels, niet van die aardappel vlokken waarmee commerciele gnocchi worden gemaakt) met stracchino en thuisgemaakte pesto. Pesto is de specialiteit van mijn zoontje Luca van 8, hij is er dol op en vanochtend heeft hij ontbeten en voor school pane con il pesto voor zichzelf gesmeerd.

Daarna hebben we twee flessen Enfer d' Arvier, een klassieke rode wijn uit Val d' Aosta, gemaakt met de druif Petit Rouge. Dit Enfer uit 2010 had allerlei leuke kenmerken van frisse wijn, met een levendige kleur, de snoeperige geur van rood fruit die je vaak in borrelende most tegenkomt, een zeer onmiddelijke wijn, immediatezza zeggen ze in Italie. Een wijn die ook erg geschikt is als borrelwijn. Toch was deze wijn, in al zijn frisse onschuld, geen flutwijntje. Met zijn 13.50% alcohool toch een gestructureerde rode waar je u tegen zegt.

Dan was ik inmiddels bezig met mijn fettine di casa, simpele kalfslapjes gebakken in olijfolie met knoflook en platte peterselie, weer zo een favoriete gerecht bij mijn kinderen.

Afsluiting met Barbera d' Asti Superiore, wat ook de kans heeft geboden om het verschil tussen classico, superiore en riserva uit te leggen. Deze Barbera Le Brume van Ghione uit Canelli, met 13% alcohol en zeer complexe en ontwikkelde geuren, van aceton, leer, hout en specerijeen was meteen ook de ideale vergelijkingsmateriaal voor de vorige wijn: hier geen frisse fruit, maar een volwassene smaak.

Jammer voor de Zwitserse merlot die ik als bonuswijn had meegenomen: wegens een zwakke fietstas die gevallen is, was de fles kapot. Ook jammer voor de geborduurde tafelkleed uit mijn bruidschat die ik zo graag gebruik voor de lessen. Die zit nu onder de rode vlekken en ik ga meteen checken of het waar is wat ze zeggen, dat je moet witte wijn gebruiken om rode wijn weg te wassen. Ik hou jullie hier op de hoogte.

donderdag 22 maart 2012

Nieuwe wijnlessen in Amsterdam: Landschappen en wijnen van Italie



Het Italiaans Cultureel Instituut organiseert in samenwerking met sommelier en publiciste Barbara Summa twee series wijnlessen op dinsdagavond die of als losse les, of als cursus gereserveerd kunnen worden. Deze twee cursussen vinden plaats aan de Keizersgracht 564.

Dit seizoen is het accent van de wijnlessen gelegd op de geografische aspecten van de wijnproductie in Italië. U leert de land kennen via zijn wijnen.

De eerste cursus vindt plaats van 19.30 tot 21.00 uur en gaat over de aardrijkskunde van Italië. Voor het gemak is het land in vijf macro-regio’s onderverdeelt. We leren de kenmerken van deze regio’s, de historische en culturele hoogtepunten en de meest prominente gerechten en gastronomische producten. Per regio worden 2 typerende wijnen geserveerd, zodat u ook de smaak van het land kan proeven. Een losse les kost €25,00, de cursus van 5 lessen kost € 115.00.

De tweede reeks lessen met diner vindt plaats om de week tussen 18.30 en 21.00 uur. Het is een herhaling van de succes-formule van vorige zomer: aan tafel zitten om minimaal 4 wijnen en bijpassende gerechten te gaan proeven. De thema’s van de lessen zijn gebaseerd op het soort gebied waar de druiven groeien,(zand, berg, koud klimaat of juist heet.) Op deze manier kunnen we een aantal gemeenschappelijke aspecten en de verschillen tussen de individuele wijnen bespreken.
Elke les kost € 39,00, behalve de les over vulkaanwijnen die kost € 49,00. De reeks van 5 lessen kost € 195.00.

10-04 19.30-21.00 geografie: Noord-west: Land van Nebbiolo
17-04 18.30-21.00 les met diner: Wijnen van de kou , € 39
24-04 19.30-21.00 geografie: Noord-Oost: Land van Griso
08-05 18.30-21.00 les met diner: Wijnen van de vulkaan, € 49
15-05 19.30-21.00 geografie: Midden: Land van Sangiovese-druif
22-05 18.30-21.00 les met diner: Wijnen langs de rivieren, € 39
05-06 19.30-21.00 geografie: Sud: Land van de Grieken
12-06 18.30-21.00 les met diner:: Wijnen op zandgrond, € 39
19-06 19.30-21.00 geografie: De eilanden: Land midden in de zee
26-06 18.30-21.00 les met diner:: Hete bliksems!, wijnen uit warme gebieden, € 39

Informatie: Barbara Summa, barbara@madrelingua.com, 0647 254 144

Inschrijvingen: Italiaans Cultureel Instituut
Keizersgracht 564 
1017 EM Amsterdam 

iicamsterdam@esteri.it 

www.iicamsterdam.esteri.it 

tel.020 6263987 en 020 3302 683 

fax 020 6383596

maandag 6 februari 2012

Culinaire ronde van Italië, lessen met Marina Vizzinisi

Mijn vriendin en collega Marina Vizzinisi geeft een superleuke les. Kijk maar wat ze schrijft:


Ik wil jullie graag herinneren aan mijn lezing bij Scuola d'Italia over bekende en minder bekende Italiaanse gerechten op vrijdag 17 februari van 20.30 tot 22.00 uur.
We gaan een culinaire ronde van Italië doen met foto's om te watertanden maar ook met heerlijke (voor velen waarschijnlijk onbekende) hapjes.
Erbij drinken we natuurlijk een lekker glaasje wijn, dat wordt verzorgd en aangeboden door Franco van I-Lekker.

Vrijdag 17 februari 2012 van 20.30 tot 22.00 uur
Kosten: Euro 25 per persoon
Aanmelding: per e-mail naar info@nerodavola.nl
Adres: Sint Jansstraat 37 in Amsterdam (achter de Dam)
Voertaal: Nederlands

Let op: laat me tijdig weten dat je komt, dan kan ik me je rekening houden bij het aantal hapjes!
Ook mensen met overgevoeligheid voor bepaalde ingrediënten kunnen dat het beste mijn van tevoren doorgeven.

Pasta- en pizzaworkshops
Wie de fijne kneepjes wil leren van het pasta- en pizzadeeg kan terecht bij Antonella Barbella. Ze geeft een reeks workshops bij de showroom van de Italiaanse fabrikant van design keukenapparatuur SMEG in Amsterdam.
De data zijn: 11 en 25 februari, 10 en 24 maart en 7 april van 11 tot 15 uur circa.
Kijk op www.antonellabarbella.com voor alle details!

Italia al Dente
Liefhebbers van Italiaanse lekkernijen reserveren alvast het weekend van 17-18 maart in hun agenda voor een bezoek aan de beurs Italia al Dente.
Ik zal er zijn, jullie ook?


Tot gauw weer, ik houd jullie op de hoogte!

Saluti,
Marina Vizzinisi
Nero d'Avola

dinsdag 20 december 2011

Zoooo hoort wijn gemaakt te worden

http://vimeo.com/33814621

Intervieuw met Fulvio Bressan en zijn vader, wijnmakers in Friuli di wijn maken zoals het hoort. Ook al spreek je niet zoveel Italiaans, kijk tenminste de video.